Công trình thủy lợi hư hỏng, vựa rau Lào Cai nguy cơ mất mùa

Vùng trồng rau Tuy Lộc trải rộng trên 6 tổ dân phố của phường Nam Cường, tỉnh Lào Cai (trước đây là xã Tuy Lộc, TP Yên Bái, tỉnh Yên Bái) mỗi ngày cung ứng lượng lớn rau xanh cho các chợ khu vực trung tâm như phường Yên Bái, Âu Lâu, Nam Cường, Văn Phú… và một phần thị trường ngoài tỉnh.

Thời gian qua, do hệ thống công trình thủy lợi tại đây bị hư hỏng nặng nề do mưa lũ, đang được sửa chữa, hoạt động không ổn định nên nhiều diện tích rau của các hộ dân Tuy Lộc không được cung cấp nước đầy đủ.

Đặc biệt, hiện vào mùa hanh khô, hàng chục ha rau màu đang đối mặt với tình trạng thiếu nước tưới, nguy cơ mất mùa hiện hữu.

Ngày 17.12, có mặt tại vùng trồng rau Tuy Lộc, phóng viên ghi nhận nhiều ruộng rau bắt đầu khô hạn, nhiều diện tích đất người dân bỏ trống, cỏ mọc um tùm do chưa kịp khắc phục sau mưa lũ.

Tại các kênh mương, bể dự trữ nước cạn trơ đáy, người dân phải vất vả gánh nước xa hàng km để tưới cho vườn rau của gia đình.

Bà Lê Thị Hợi (tổ dân phố Bái Dương, phường Nam Cường) cho biết, một tháng nay, gia đình phải đi gánh nước xa gần 1km về tưới cứu rau. Nếu trong vài ngày tới, trạm bơm Bái Dương không hoạt động trở lại, bể dự trữ sẽ cạn, nguy cơ thiếu nước tưới là rất cao.

Cùng chung nỗi lo, bà Nguyễn Thị Trúc (tổ dân phố Xuân Lan, phường Nam Cường) cho hay, toàn bộ diện tích rau diếp và cải làn của gia đình đang đứng trước nguy cơ thất bát do thiếu nước.

“Để duy trì độ ẩm cho vườn rau, gia đình phải thay nhau gánh nước từ bể chứa đầu cánh đồng về tưới nhưng cũng chỉ như muối bỏ bể, bởi đất bãi pha cát nên nước ngấm hoặc bốc hơi rất nhanh. Nếu tình trạng này còn tiếp diễn, vụ rau Tết năm nay khó tránh khỏi mất mùa”, bà Trúc nói.

Theo thống kê của UBND phường Nam Cường, vụ đông năm 2025, toàn phường trồng 136 ha cây rau màu, trong đó vùng đất bãi Tuy Lộc chiếm hơn 66 ha.

Hiện nay, nhiều diện tích đất trồng rau tại khu vực này đang bị ảnh hưởng bởi thiếu nước tưới; nhiều diện tích có nguy cơ giảm năng suất hoặc mất mùa nếu không được cấp nước kịp thời.

Bà Nguyễn Thị Thu Huyền – Phó Trưởng phòng Kinh tế, phường Nam Cường – cho biết: Thời gian qua, hệ thống tưới từ trạm bơm Bái Dương và Xuân Lan phải liên tục ngừng hoạt động để triển khai Dự án gia cố, sửa chữa và khắc phục khẩn cấp do vì bị hỏng nặng do mưa lũ.

Anh Nguyễn Tiến Mẫn – công nhân vận hành trạm bơm Bái Dương (Công ty TNHH Tân Phú) – lý giải, họng lấy nước dưới lòng sông Hồng của trạm bị bùn đất vùi lấp sâu do thay đổi dòng chảy nên không thể lấy nước.

Trong khi đó, đơn vị thi công đang sửa chữa, gia cố các tuyến kênh, nên phải chờ hoàn thành từng hạng mục mới có thể tiếp tục vận hành bơm nước.

Liên quan vấn đề này, đại diện Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng khu vực Trấn Yên, tỉnh Lào Cai (chủ đầu tư) thông tin, Dự án khắc phục khẩn cấp trạm bơm Bái Dương được UBND tỉnh Yên Bái cũ phê duyệt từ đầu tháng 3.2025, dự kiến hoàn thành trước ngày 20.10.2025. Tuy nhiên, đến nay dự án mới hoàn thành trên 90% khối lượng, hiện còn một số hạng mục như sửa chữa đoạn kênh giáp bể chứa và thay thế hệ thống máy bơm. Chủ đầu tư đang yêu cầu đơn vị thi công tăng ca, đẩy nhanh tiến độ để đưa trạm bơm vào vận hành trong tháng 12.2025.